Skip to main content

Ülkenin suyunu zehirlemek

el salvador OceanaGold ile ilgili görsel sonucuUzun süren mücadelenin sonunda nihayet kaybettiler. El Salvador, sivil toplumun yeterli desteğiyle, çok yoksul da olsa bir ülkenin çok güçlü uluslararası şirketlere karşı direnebileceğini açık bir şekilde kanıtladı.
Sorumsuz maden şirketlerine karşı mücadele veren El Salvador halkı ve uluslararası müttefikleri kazandıkları tarihsel zaferi kutluyorlar. Kısa vadeli karlar uğruna ülkenin doğal kaynaklarını talan etmeye kararlı uluslararası şirketlere karşı yürüttükleri uzun mücadele sonrasında, El Salvador Meclisi metal maden çıkarmaya yönelik tüm projeleri yasaklayan bir yasayı oyladı. 

 

Yeni yasa, bu Orta Amerika ülkesinin çevresini ve doğal kaynaklarını korumayı hedeflemektedir. 29 Mart’ta farklı partilere mensup 69 milletvekili (toplam 84 milletvekili arasından) tarafından kabul edilen yasa, yeraltı ya da yerüstü maden olsun her türlü metalin aranmasını, çıkarılmasını ve işlenmesini engelliyor. Aynı şekilde siyanür ve cıva gibi her türlü zehirli kimyasal ürünün kullanımı da yasaklanıyor.

Oylama öncesinde, Cinquera kenti yerli toplulukları, düzenledikleri bir yerel referandum aracılığıyla madenleri istemediklerini ifade etmiş ve El Salvador Katolik Kilisesi halka, milletvekillerini maden işletmelerinin yasaklanmasına ilişkin meclisteki görüşmeleri başlatmalarını talep etmek için düzenlenen http://stopesmining.us5.list-manage1.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=7bcd988aec&e=03c1e64088">kitlesel gösteriye katılma çağrısında bulunmuştu. Göstericiler 9 Mart’ta Meclise vardıklarında, hemen görüşmelere başlama ve Paskalya tatilinden önce http://stopesmining.us5.list-manage.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=e41223fd0e&e=03c1e64088">yasayı hazırlama sözü veren partiler arası bir komisyon tarafından karşılanmışlardı.

Yerli toplulukları, sivil toplum kuruluşları, hükümet kurumları ve siyasal partiler arasında madenlerin yasaklanması konusunda bir ulusal mutabakat olmasına karşın, Avustralya ve Kanadalı OceanaGold şirketi ve Salvador’daki ortakları, sık sık yasanın oylanması sürecini yavaşlatma girişiminde bulunmuş ve bir sözde « sorumlu maden işletmeciliği » için duyarlılık kampanyası düzenleyerek destek arayışında bulundular.

Şirket, Ekim 2016’da El Salvador devleti karşısında 250 milyon dolarlık bir davayı kaybettikten sonra, söz konusu kampanyayı San Salvador’daki bir lüks otelde başlattı. Hükümet, ülkenin su kaynaklarını tehdit eden altın işletmesi projesi için şirkete ruhsat vermeyi reddettiğinde, şirket tazminat talebiyle Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi’ne (İngilizce kısaltmasıyla ICSID) şikayet başvurusunda bulunmuştu. Salvador içindeki ve dışındaki gruplardan oluşan geniş bir yelpazenin yürüttüğü çok etkili muhalefet karşısında, ICSID mahkemesi şirket aleyhinde karar aldı.

Milletvekilleri madenlerin yasaklanmasını ciddi bir şekilde ele almaya başlayacaklarını duyurduğunda, şirket faaliyetlerini yoğunlaştırdı. İş dünyası yanlısı mesleki gazetelerde para karşılığı yayınlatılan açıklamaların dışında, http://stopesmining.us5.list-manage.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=117402c689&e=03c1e64088">toplumsal örgütler OceanaGold’un yasa tasarısına karşı baskı yapmak üzere hükümet temsilcileriyle görüştüğünü belirttiler.

23 Mart’ta, komisyon yasa tasarısını görüşürken, El Dorado Vakfı (OceanaGold tarafından kurulan ve finanse edilen bir vakıf) tarafından Meclis önünde maden yanlısı bir gösteri düzenlendi. Daha sonra bir FMLN temsilcisi, Çevre ve İklim Değişikliği Komisyonu Başkanı Guillermo Mata, El Dorado’nun gösteriye getirdiği kişilere katılımları karşılığında günde 7 dolar ve ayrıca ücretsiz bir öğlen yemeği verildiği http://stopesmining.us5.list-manage.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=3004eed602&e=03c1e64088">bilgisini aktardı. Ayrıca göstericilerden özellikle http://stopesmining.us5.list-manage1.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=04894418b7&e=03c1e64088">basınla konuşmamaları istendi.  

Bunun dışında, 23 Mart’ta, ICSID davasında El Salvador’u savunan ekibi yöneten Avukat Luis Parada, Twitter hesabı aracılığıyla, http://stopesmining.us5.list-manage2.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=3f8010a659&e=03c1e64088">OceanaGold ve şubesi  Pac Rim tarafından gönderilen ve eğer El Salvador maden işletme yasağını onaylarsa haklarında yasal takibat yapılacağına ilişkin örtülü tehditler içeren bir mektubu teşhir etti.

Ancak maden işletmesinin yasaklanmasına yönelik baskılar daha güçlü çıktı. Maden karşıtı koalisyonu desteklemek üzere, Filipinler’deki Nueva Vizcaya Eyalet Valisi Carios Padilla, eyaletinin OceanaGold ile http://stopesmining.us5.list-manage2.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=bacccea0b4&e=03c1e64088">yaşadığı olumsuz deneyimi paylaşmak üzere El Salvador’a gitti. Padilla, 28 Mart’ta, El Salvador Çevre ve İklim Değişikliği Komisyonu önünde yaptığı sunum sırasında, madenin eyalette belirgin bir ekonomik gelişmeye yol açmadığını, insan haklarını ihlal ettiğini ve tarımsal faaliyetleri, çevresi ve gelecek kuşakları için tehdit oluşturduğunu vurgulamıştır.

Padilla’nın tanıklığı, OceanaGold tarafından yayılan, ekonomik gelişme ve sorumlu ve sürdürebilir madenler http://stopesmining.us5.list-manage2.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=aed1495701&e=03c1e64088">efsanesini kırmaya katkıda bulunmuştur. Padilla’nın sunumundan sonra, komisyon üyeleri metal madenleri işletmesini yasaklamayı hedefleyen yasanın oylanmak üzere meclise sunulmasını http://stopesmining.us5.list-manage.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=26c762974e&e=03c1e64088">oybirliğiyle onaylamıştır.

Meclisteki oylamadan önce, birçok yabancı örgüt ve şahsiyet Millet Meclisi Başkanı http://stopesmining.us5.list-manage.com/track/click?u=a6208b84fc02ac1ffef5a7b9e&id=ff08507518&e=03c1e64088">Guillermo Gallegos’a, El Salvador halkıyla dayanışmalarını ve yasaya verdikleri desteği ifade eden mektuplar göndermişlerdir.

Maden yasaklaması lehinde oy kullanarak, Salvador milletvekilleri altın yerine suyu, şirketlerin karı yerine insanları ve çevreyi tercih ettiler. Ve çok yoksul da olsa bir ülkenin çok güçlü uluslararası şirketlere direnebileceğini ortaya koydular.    

PEDRO CABEZAS

Pedro Cabezas, Metal Maden İşletmelerine Karşı Uluslararası İttifak’ın koordinasyonunu yaptığı Salvador’da yaşıyor.

Özgün kaynak: http://lesakerfrancophone.fr/un-enorme-conglomerat-minier-voulait-empoisonner-leau-de-ce-pays">http://lesakerfrancophone.fr/un-enorme-conglomerat-minier-voulait-empoisonner-leau-de-ce-pays

(www.reseauinternational.net sitesinde yayınlanan Fransızca yazıdan Türkçeleştirilmiştir http://reseauinternational.net/un-enorme-conglomerat-minier-voulait-empoisonner-leau-de-ce-pays/ )